آیا واردات خودرو به رقابت‌پذیری بازار منتهی خواهد شد؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ مساله خصوصی سازی صنعت خودرو که عقبه آن به نارضایتی از کیفیت خودروی ایرانی باز می گردد این روزها به شدت مطرح شده است. کشته شدن و مصدومیت چند صد نفر از مردم در ایام نوروز این مساله را حادتر کرده که بالاخره چه کسی بایستی جوابگوی مردم باشد و چه فرمولی می تواند این صنعت را به روز کند. کارشناس بازار و صنعت خودرو و عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت در این گفت و گو به چند نکته پیرامون موارد مطرح شده اشاره کرده است.

امیر حسین کاکایی در خصوص مسائل پیش آمده و تاکیدات بر خصوصی سازی و ایراداتی که بر صنعت خودروسازی کشور گرفته می شود به مسائلی پرداخت که شاید رسانه ها کمتر از آن سخن بگویند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت و کارشناس بازار خودرو در گفت و گو با راهبرد معاصر در خصوص اینکه چرا صنعت خودروسازی ما محل بحث شده و اصولا مشکل این صنعت از کجا نشات می گیرد و چه کسی باید پاسخگوی معضلات صنعت خودروسازی کشور باشد، گفت: در ایام فروردین بنا به کاری از غرب تا شرق کشور را در شرایط آب و هوایی مختلفی رانندگی کردم، در این بین متوجه شدم علاوه بر انتقاداتی که به پایین بودن کیفیت خودروی ایرانی می شود، مسائل دیگری نیز در افزایش تصادفات موثر است، ضمن اینکه در ایام پرترددی مثل نوروز، چرا نیروی بیشتری برای نظارت بر رانندگی ها در جاده ها مستقر نشده بودند؟

وی در ادامه خاطر نشان کرد: جاده های خراب، فرهنگ رانندگی بد در کنار پایین بودن کیفیت خودروی ایرانی، منجر به افزایش تصادفات می شود. نکته اینجاست پلیس به جای صحبت کردن درباره وظایف و مسئولیت های خود، چرا درباره کیفیت محصول خودروساز صحبت می کند؟ به واقع اشکال از این نقطه آغاز می شود، چرا که هر کسی باید در حوزه کاری خود اظهار نظر کند و راهکار ارائه دهد در حالی که اینگونه نیست. مثلا پلیس نمی تواند درباره کیفیت خودرو اظهار نظری کند، صحبت کردن در این موضوع کار وزارت صنایع است که متاسفانه این وزارتخانه نیز درباره این موضوع صحبتی نمی کند!

کاکایی درخصوص فشارها بر دولت برای خصوصی سازی گفت: فرض کنیم از فردا خودروسازی خصوصی شد، کدام نهادی مسئول صحبت کردن درباره کیفیت خودروست؟ آیا وزارت صمت مسوول است؟ از آن مهمتر نهادی مثل سازمان ملی استاندارد ایران طبق ماده ۵۶ قانون ششم توسعه، وظایفی در رابطه با توسعه زیرساخت های کیفی خودرو بر عهده دارد، چرا این سازمان مدت‌هاست وظیفه خود را در قبال تعیین کیفیت خودروها انجام نمی دهد؟ این مسائل وقتی مطرح می شود آن زمان متوجه می شویم که وقتی نظارتی نیست خودروساز کار خودش را می کند. به بیان بهتر، تا زمانی که هر نهادی در کار نهاد دیگری دخالت می کند و پاسخگوی وظیفه اصلی خود نیست یا وظیفه اصلی خود را به جا نمی آورد و دولت هم نظارتی بر این موضوع نمی کند، مشخص است خصوصی سازی وضعیت را بهتر نمی کند، بلکه بغرنج تر می کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت در پاسخ به این سوال که آیا با واردات خودرو بخشی از مشکلات کنونی این صنعت با ایجاد رقابت حل می شود، گفت: فرض کنید واردات آزاد شد، حال باید به این سوال پاسخ دهیم که در سال ۹۶ که واردات خودرو آزاد بود آیا بازار احساس رقابت می کرد؟ پاسخ منفی است. در حالی که بیش از 50 برند وارد بازار می گردید اما در بازار رقابتی وجود نداشت چرا که بر خودروساز ایرانی نظارتی نبود و خودروی وارداتی قیمت بالایی داشت که مصرف کننده و مشتری خاص خود را داشت، بنابراین به ناچار مصرف کننده واقعی خودروی ملی مجبور به خرید از بازار داخلی به دلیل عدم قدرت خرید بود.

وی در ادامه افزود: در موضوع تصادف بهبهان که چرا که 50 خودرو با هم تصادف کردند آقای سردار هادیانفر به خودروسازان حمله کردند، آیا بعد از آن کسی به مردم گزارش داد که به لحاظ فنی چه مساله ای عامل مهم در این تصادفات بوده است؟ هیچ گزارشی به مردم ارائه نشد، یعنی هیچ نهادی کار تخصصی در این موضوع انجام نداد و فقط از محل زاویه باز نشدن ایربگ حرفی زده شد!

کاکایی دراین باره تصریح کرد: در حالی که باید نهادی تخصصی برای توضیح دادن به مردم باشد، حتی مشخص کند که ایربگ برای شرایط خاصی مناسب است و در سایر شرایط روی باز شدن ایربگ نبایستی حساب ویژه باز کرد. این کار وظیفه دولت است که باید از نهادهای ذی ربط بخواهد به مسوولیت خود درست عمل کنند و به مردم پاسخ دهند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علم وصنعت افزود: تا زمانی که هر نهادی مسوولیت و وظیفه خود را به درستی انجام ندهد، قطعا مسئله‌ای به نام خصوصی سازی معضلات خودروسازی ایران را حل نمی کند و نمی تواند عامل ایجاد کننده رقابت باشد.